31/8/2022

De Lean Startup methode: zo leer je snel wat niet werkt

Maarten van Hoogdalem

Business Designer

Je brengt een innovatief product of dienst naar de markt. Ontzettend spannend en onzeker. Veel kersverse startups redden het namelijk niet tot hun eerste verjaardag, meestal door een mismatch met de markt.

Maar wat als je vooraf al een beeld krijgt van wat wel en niet succesvol is? Wat als je jouw aanbod kon testen bij je doelgroep en snel bij kon sturen? Dit doen we bij MakerLab aan de lopende band. Dankzij de Lean Startup methode komt dat proces in een stroomversnelling. 

Met de Lean Startup methode (in)valideer je snel aannames en houd je tegelijkertijd de energie van het team vast. Zo focus je de ene week volledig op het bouwproces en werk je de volgende week verschillende business cases en scenario’s uit om te ontdekken of het concept voldoende potentie heeft. Kortom: het Walhalla voor generalisten zoals wij.

Lean Startup methode 

Lean Startup is een methode om in rap tempo een succesvol bedrijf op te richten. Het versnelt het productontwikkelingsproces en je ontdekt of jouw bedrijfsmodel levensvatbaar is. 

De Lean Startup wordt meestal ingezet ná onze ‘Concept Accelerator’. De Concept Accelerator kun je zien als de voorfase van Lean Startup, waarin we leven blazen in het innovatieplan of idee van onze klanten. Het concept ontstaat vervolgens door grondig gebruikersonderzoek en brainstormsessies met experts. En als we denken dat we dé oplossing gevonden hebben, dan testen we dit met de Lean Startup methode. 

Het startschot van Lean Startup is een lijst met kritische aannames en experimenten die we willen doen rondom het eerste prototype. In deze fase werken we samen met een onderzoeker, experiment designer en business designer.

De rol van onderzoeker, experiment- en business designer in de lean startup methode

De feedback-loop van de Lean Startup methode

Als ons Lean Startup-team gemobiliseerd is, dan zetten we meerdere experimenten in om de kritische aannames te valideren. Dit proces bestaat uit een build, measure en learn feedback-loop. Oftewel: we bouwen een prototype, meten hoe klanten hierop reageren, leren van het resultaat en passen daar het experiment of prototype op aan. Het kan daardoor zijn dat we binnen twee dagen al concluderen dat een experiment niet werkt en dan sturen we vliegensvlug bij. 

We vinden het cruciaal dat we hierbij niet verzanden in allerlei details en perfectionisme. In combinatie met Lean Startup hanteren we daarom ook de 80/20-regel. Dit houdt in dat we primair tijd steken in aanpassingen die snel en veel impact hebben. De rest laten we bewust liggen. 

Experimenteren met een test-merk 

Binnen onze projecten was het voorheen soms best een uitdaging om te werken met de Lean Startup methode. We communiceerden bijvoorbeeld veel met de klant over de huisstijl of we ervaarden juridische beperkingen. Dat remde ons innovatieproces.

Natuurlijk is de huisstijl belangrijk en in sommige gevallen noodzakelijk. Maar wat ons betreft zou de focus in het begin moeten liggen op het bewijzen van de kritische aannames. We gaan nu het liefst eerst het gesprek aan met de klant zodat we waar mogelijk aan de eisen voldoen, maar tegelijkertijd gebruik kunnen maken van de Lean Startup methode.


Een van onze oplossingen is het ontwikkelen van een test-merk voor de experimenten, zodat we vrijer zijn om snel aanpassingen door te voeren. We onderzoeken versneld onze kritische aannames, bouwen het prototype, meten de resultaten en halen hier de lessen uit. Vervolgens passen we het plan aan voor de volgende build-fase. De learnings passen we in een latere fase toe op het merk van de klant.

Lean Startup in de praktijk

Op dit moment test ik samen met het team of er markt is voor een generator van juridische documenten. Dit doen we met de Lean Startup methode en we experimenteren met ons eigen test-merk en website. Onze advertenties zorgen voor een stroom bezoekers naar de website en vervolgens analyseren we wat er gebeurt. Wat zorgt ervoor dat zij converteren en waar haken zij af? Vervolgens voeren wij verschillende iteraties uit, om te achterhalen hoe we de flow voor de gebruiker kunnen verbeteren om zo tot een ideale customer journey te komen.

 

We hebben al veel stappen gemaakt in de website en het aanschafproces. Ook zijn we in gesprek gegaan met geïnteresseerden. Door continu aanpassingen door te voeren hebben we bewezen dat er interesse is naar de dienst. Er zit een kans in de markt om juridische documenten aan te bieden en te automatiseren. De volgende stap is om er daadwerkelijk een prijs aan te hangen. Zodra we alles goed in kaart hebben, passen we de resultaten toe op het echte merk. 

De Lean Startup methode heeft in dit traject goed zijn werk gedaan. Als we dit niet hadden toegepast, waren we veel tijd kwijt geweest aan stakeholder management en het zetten van vinkjes. En nog belangrijker: dankzij Lean Startup werken we in kleine brokken en blijven de experimenten en aanpassingen overzichtelijk. 

Leer snel wat werkt (en wat niet)

Met de Lean Startup methode bepaal je in een korte tijd of het verstandig is om te investeren in het concept of dat we terug moeten naar de tekentafel. En in sommige gevallen betekent dit zelfs dat we volledig stoppen en een ander concept naar de Concept Accelerator-fase brengen.


De eerste fases van Lean Startup zijn in mijn ogen een harde eis voor een sterke basis van een nieuw product. Dat is precies wat we nu doen voor onze experimenten. Als de basis staat, bewegen we naar het merk van de klant toe en passen we ook onze snelheid  en onze werkwijze waar nodig aan.  

Met de Lean Startup methode is het vermarkten van een innovatieve dienst of product minder spannend en onzeker. In een magisch kort tijdsbestek krijg je een beter beeld van het succes van een concept.